Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Akademik Etik Uygulama ve Araştırma Merkezi 2021 yılında kurulmuş olmasına rağmen, ülkemiz akademisi için bir ilk olan Merkezimizin kuruluşuna dayanaklık sağlayan pek çok kuruluş öncesi faaliyetlerimiz olmuştur. Merkez’in Kurucu Müdürlük görevini yürütmekte olan Doç. Dr. Salim Razı’nın 2015 yılında intihalin engellenmesi amacıyla geliştirmiş olduğu akademik yazma öğretim modeli için Turnitin Küresel Yenilik Ödülü’nü (https://en.prnasia.com/releases/global/Turnitin_Announces_Global_Innovation_Awards_Winners-133917.shtml) kazanmasıyla birlikte çalışmalarımız küresel ölçekte tanınmaya başlamıştır. Söz konusu model 2017 yılında Avustralya Hükümeti Yükseköğretim Kurulu Kalite Ajansı tarafından da iyi uygulama örneği olarak listelenmiş ve önerilmiştir (https://www.teqsa.gov.au/sites/default/files/good-practice-note-addressing-contract-cheating.pdf).

Merkezimiz, kuruluşunun öncesinde “Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı” EU Erasmus+ KA2 projesinde ortak olarak yer almış ve Avrupa akademisi için akademik dürüstlük politikalarını belirlenmesine öncülük eden “Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı’nın (European Network for Academic Integrity - https://www.academicintegrity.eu) kurucu ortaklarından birisi olmuştur. Merkez Müdürümüz halen Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı’nın Yönetim Kurulu üyeliği görevini de yürütmektedir. Avrupa genelinde 35 kurumsal üyesi bulunan Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı’nın üyeleri arasında Slovak Yükseköğretim Akreditasyon Ajansı ve İrlanda Kalite ve Akreditasyon Ajansı gibi akreditasyon ajansları da bulunmaktadır (https://www.academicintegrity.eu/wp/partners/).

Merkezimiz kuruluşunun öncesinde, Avrupa Konseyi (Council of Europe) ETINED platformu tarafından desteklenen iki projede görev almıştır. PAICKT akademik dürüstlük projesinde Merkez Müdürümüz Türkiye koordinatörlüğü görevini yürütmüştür (https://rm.coe.int/project-on-academic-integrity-in-armenia-azerbaijan-georgia-kazakhstan/1680992c0b). Avrupa Konseyi tarafından desteklenen ikinci proje “ETINED Savunuculuk Haftası” etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilmiş ve söz konusu etkinlikte Doç. Dr. Salim Razı seminer vermiştir (https://www.coe.int/en/web/ethics-transparency-integrity-in-education/advocacy-week-free-from-corruption-).

Merkezimiz kuruluşunun hemen ardından Kanada Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma Konseyi’ne sunulmak üzere “Üniversitelerde İntihalin Önlenmesine Yönelik Uluslararası İş Birliği” Projesi (PUPP) çalışmalarına başlamıştır. Alanında dünyanın en geniş kapsamlı ar-ge çalışması olan söz konusu projeye Amerika Birleşik Devletleri, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İngiltere, Kanada, Portekiz, Slovenya ve Türkiye olmak üzere toplam 9 ülkeden 34 kurum 56 araştırmacıyla katılmaktadır. Proje önerisi Kanada Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma Konseyi’nden 2.500.000 Kanada Dolarlık bir bütçe almayı başarmıştır. Yedi yıl sürecek olan proje, Merkezimizin stratejik planın belirlenmesi adına da çok önemli bir öneme sahiptir.

Merkezimiz, kuruluşunun ilk yılında Erasmus+ programı KA220-HED - Yükseköğretimde işbirliği ortaklıkları eylemi kapsamında Türkiye Ulusal Ajansı'na “Akademik Dürüstlük Tehditleriyle Yüzleşmek (FAITH)” projesini sunmuştur. Proje, temel olarak akademik dürüstlük politikaları için Avrupa ölçütleri oluşturmayı ve akademisyenler, kütüphaneciler ve öğrenciler için rehberlik ve destek sağlamayı amaçlamaktadır. Merkezimizin yürütücüsü olduğu proje önerisinde, Slovak Yükseköğretim Akreditasyon Ajansı da ortak yer almaktadır.

Merkezimiz, akademik dürüstlük ile ilgili çalışmalara özellikle lisansüstü öğrenimi gören öğrencilerin ilgisini çekmeyi, böylelikle geleceğin akademisyenleri olacak olan lisansüstü öğrencilerinin kendi kurumlarında akademik dürüstlüğü teşvik edecek faaliyetlerde bulunmalarını sağlamaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda, Merkez Müdürümüz tarafından İngiliz Dili Eğitimi ve Japon Dili Eğitimi yüksek lisans programlarında “Akademik yazmada intihalden kaçınma”, İngiliz Dili Eğitimi doktora programındaysa “Akademik dürüstlük politikaları” dersleri açılmıştır. Doktora programındaki derse her hafta akademik dürüstlük alanında dünyada çok önemli çalışmaları bulunan akademisyenler yurt dışından konuk olarak katılmaktadırlar. Dersler ayrıca “YouTube live stream” (Örnek ders: https://youtu.be/8bQ6hWTCqrg) aracılığıyla yapılan canlı yayınla konuya ilgi duyan tüm akademisyenlerin ve öğrencilerin katılımına olanak sağlamaktadır. Merkezimiz 2021 yılında "Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı" adına Wollongong Üniversitesi, Dubai ve Litvanya Sosyal Araştırmalar Merkezi ortaklığıyla akademik dürüstlük doktora yaz okulu programını düzenlemiştir. Yaz okulundaki dersler yurt dışında akademik dürüstlük ile ilgili dünya çapında çok önemli çalışmaları bulunan 12 farklı ülkeden 21 akademisyen tarafından verilmiştir. Ücretsiz olarak gerçekleştirilen etkinliğe Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Hırvatistan, İngiltere, İran, İrlanda, İsviçre, İtalya, Kanada, Katar, Türkiye, Vietnam ve Yeni Zelanda’dan toplam 44 öğrenci katılmıştır (https://www.academicintegrity.eu/wp/enai-summer-school-2021/). Ayrıca, Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı İngiliz Dili Eğitimi programı doktora öğrencimiz Özgür Çelik, Merkez Müdürümüzün danışmanlığında yürüttüğü “İngilizce yazma gelişimine destek olmak için ortaokullarda akademik dürüstlük kültürünün oluşturulması” başlıklı tezi ile “The International Research Foundation for English Language Education (TIRF)” tarafından verilen doktora tezi destek ödülüne (DDG) layık görülmüştür. En iyi uygulamaları ve araştırmaları teşvik eden, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan TIRF, 2002 yılından bu yana öncelik alanlarındaki doktora araştırmaları yapan öğrencilere 5.000 ABD dolarına kadar destek vermektedir. Daha önce 2017 yılında yine Doç. Dr Salim Razı’nın doktora öğrencisi Özgür Şahan tarafından kazanılan DDG ödülü ikinci kez üniversitemize gelmiş olup, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi TIRF DDG ödülünü Türkiye’den kazanabilme başarısını gösteren tek üniversite olma özelliğini devam ettirmiştir (https://www.tirfonline.org/wp-content/uploads/2021/09/TIRF_DDG_2021_%C3%96zg%C3%BCr%C3%87elik.pdf).

Merkezimizin tarihçesi ve faaliyetlerine ilişkin detaylı bilgi Springer tarafından yayınlanan "Second handbook of academic integrity" kitabında "Strealimed collaboration to face academic integrity threats" bölümünde Merkez Müdürümüz Prof. Dr. Salim Razı tarafından aktarılmıştır.